26.11.2009.
Istorijat
Neposredno posle završetka Prvog svetskog rata, promenom državnosti, vojvođanski apotekari dolaze pod nadležnost nove organizacije državne i zdravstvene vlasti. Da bi i dalje uspešno obavljali svoj deo posla na zaštitti opštenarodnog zdravlja, oni se angažuju na međusobnom organizovanju.
15. jula 1919. godine, u Novom Sadu, održan je prvi zbor apotekara iz cele Vojvodine, na kom je prihvaćen predlog novosadskih apotekara, i osnovano je udruženje pod nazivom Savez apotekara za Vojvodinu.
Ciljevi ovog udruženja bili su:
– da čuva i unapređuje interese farmacije i da neguje praktičnu i učenu farmaciju;
– da se stara o potrošnji droga i ostalog apotekarskog materijala;
– da se osnuje sedište Za nabavku lekova i materijala;
– da sporazumno sa ostalim udruženjima radi na stvaranju jedinstvene apotekarske zajednice;
– da poradi na osnivanju apotekarske komore;
– da osnuje fond apotekara za iznemogle apotekare, udovice apotekara i njihovu decu.
Na osnovu 5. paragrafa društvenog pravilnika Saveza, redovni članovi su: apotekari vlasnici apoteka, svi apotekari saradnici, vojni apotekari, kao i oni magistri farmacije, koji su zaposleni na univerzitetima, u laboratorijama, kao i urednici i saradnici stručnih časopisa i listova. Nacrt pravilnika je izradio Dušan Ilin, apotekar iz Novog Sada.
U prvu upravu Saveza su izabrani apotekari:
Vojin Popović iz Bečeja –predsednik
Vladislav Nenadović iz Novog Sada –potpredsednik
Karolj Serdahelji iz Žitišta – potpredsednik
Dušan Ilin iz Novog Sada – sekretar
Andrija Mirković iz Novog Sada – sekretar
Milan Popić iz Novog Sada – blagajnik
Članovi uprave bili su i Jovan Grosinger iz Novog Sada, Stevan D.Popić iz Futoga, Emil Nikolić iz Zrenjanina, Samko Vuić iz Sombora, Stevan Hercog iz Novog Sada, Ferenc Heisler-Đurđovanski iz Sente i Julije Deči iz Subotice.
Članovi zamenici bili su Ozren Vladisavljević ii Kaća, Aladar Šperlag iz Bačke Palanke, Mileta Leskovac iz Vrbasa i Imre Hondi iz Bačke Palanke.
Sledeći primer Velike Narodne Skupštine, koja je izglasala spajanje Bačke, Banata i Baranje sa Srbijom, vojvođanski apotekari su se obratili kolegama u Srbiji radi saradnje i pomoći u stvaranju zajednice svih apotekara u Kraljevini SHS. Odlučeno je i da se časopis apotekara u Srbiji Glas apotekarstva, od 15.jula 1919. godine, isporučuje i u Vojvodini.
Već 1. avgusta 1919. godine, u Beogradu je održan sastanak apotekara Srbije, Hrvatske i Vojvodine. Raspravljalo se o pitanju jedinstvenog zakona o apotekama, zajedničkoj farmakopeji, apotekarskoj komori i reformi studija farmacije. Zatim je, 16. novembra 1919. godine, u Beogradu održana skupština Srpskog apotekarskog društva, na kojoj su učestvovali predstavnici apotekarskih udruženja iz cele Kraljevine. Konačno je u Zagrebu, 2. decembra 1919. godine održana osnivačka skupština Jugoslovenskog društva apotekara. To je bio prvi zvanični sastanak svih apotekara u novovformiranoj državi. Iz Vojvodine su u upravni odbor Društva bili izabrani Dušan Ilin, Vladoje Jugović, Vladislav Nenadović i Andrija Mirković, svi iz Novog Sada.
Nekoliko godina je Savez apotekara za Vojvodinu organizovao kurseve za apotekarske pripravnike. Na tim kursevima su, između ostalih, predavali i novosadski apotekari Jovan Grosinger, Oskar Laboš, Oktavija Mirković-Jugović, Andrija Mirković i Ištvan Hercog.
21. februara 1925. godine je najzad obnovljena Uredba o osnivanju Apotekarske komore u Beogradu. Tako su napori da se osnuje jedinstvena organizacija za celu državu, a po zamisli i predlogu Saveza apotekara za Vojvodinu, konačno urodili plodom. Savez je 10.marta 1925. godine održao sednicu Upravnog odbora i doneo rešenje da se Savez ne likvidira zbog osnivanja Komore, već da i dalje ostane kao savetodavno strukovno telo Komori. Tokom 1929. godine Savez je prestao sa radom.
Apotekari sa dozvolom za samostali rad, koji nisu imali svoju apoteku, nego su radili kod nekog drugog apotekara, osnovali su posebno udruženje apotekara saradnika.
Sekcija apotekara saradnika za Vojvodinu osnovana je u Novom Sadu, 1. februara 1934. godine. Zadatak sekcije je bio da štiti interese apotekara saradnika.
Sve do početka rata 1941. godine, kada je prekinut rad, Savez apotekara Vojvodine, zajedno sa savezima apotekara drugih delova Jugoslavije, dao je veliki doprinos u organizaciji, razvoju i unapređenju apotekarske struke.
Kada su apoteke 1949. godine prešle u društveno vlasništvo, ponovo je pokrenuto pitanje osnivanja staleškog udruženja. Tako je 1951. godine osnovano Farmaceutsko društvo Vojvodine, koje je ušlo u sastav Farmaceutskog društva Jugoslavije. Grupa novosadskih apotekara je 1952. godine prisustvovala Prvom kongresu farmaceuta Jugoslavije u Dubrovniku. Ovi kongresi su se održavali redovno svake četvrte godine i bilo ih je ukupno deset. Deseti je održan 1988. godine u Novom Sadu. Ubrzo posle toga su rat i društvene neprilike doveli do gašenja ovog Društva.
Novosadski apotekari su 1996. godine ponovo osnovali farmaceutsko staleško društvo, pod nazivom Udruženje farmaceuta Vojvodine, sa sedištem u Novom Sadu, na čijem čelu su bili Desanka Vujnović-Mihajlović kao predsednik i Ilija Savkov, kao zamenik predsednika.
* Udruženje farmaceuta Vojvodine se srdačno zahvaljuje gospodinu Iliji Savkovu, magistru farmacije u penziji, koji je ustupio materijal iz svoje knjige za potrebe ovog sajta.
Nema komentara »